Göz Hastalıkları Uzmanı Op. Dr. Seda Çelik, şaşılığın nedeninin bilinmediğini lakin genetik olabileceğinin düşünüldüğünü söyledi.
Medicana Sivas Hastanesi Hekimlerinden Göz Hastalıkları Uzmanı Op. Dr. Seda Çelik, şaşılığın iki gözün farklı yerlere bakması olduğunu belirterek, “ Şaşılık iki gözün farklı taraflara bakmasıdır. Öbür bir deyişle gözlerden bir tanesi tam karşıya bakarken oburunun içe, dışa, üst ya da aşağıya bakmasına şaşılık denir. Bazen de şaşılık her iki göz ile düzgün bakabilmek için başı sağa yahut sola eğmek üzere değişik baş konumlarında kendini gösterebilir. Bunun dışında yaygın olarak görülen şaşılık belirtileri şunlardır: Gözlerde sulanma, baş ve göz ağrısı, çift görme, üç boyutlu görme yeteneğinin kaybolması, baş ve gözün bir yana çevrilerek bakılması, bulanık görme” dedi.
Çelik, erişkin bir bireyde şaşılık daha evvel yok ve yeni oluştu ise diyabet, multiple skleroz, tiroid hastalığı, miyasteni gravis, santral hudut sistemini ilgilendiren öteki hastalıklar sık görülen sebepler ortasında yer aldığını belirterek, “ Şaşılığın nedeni tam bilinmemektedir. Birtakım ailelerde genetik geçiş görülebilir. Yalnızca gözlük muhtaçlığına bağlı olarak oluşabileceği üzere doğumsal beyin hasarları, mongolizm, beyin tümörleri, görmeyi düşüren katarakt, göz yaralanmaları yahut tümörlerine bağlı da olabilir. Şayet erişkin bir şahısta şaşılık daha evvel yok ve yeni oluştu ise diyabet, multiple skleroz, tiroid hastalığı, miyasteni gravis, santral hudut sistemini ilgilendiren başka hastalıklar sık görülen sebepler ortasında yer alır” tabirlerini kullandı.
Çift görme şayet çocukluk devrinde olursa çocukta derinlik hissinin oluşmaması, kayan gözünün az görmesi üzere önemli sıkıntılar doğuran ahenk düzeneklerinin gelişebileceğini aktaran Çelik, “ Bireyde yol açtığı göz kaymasının tipine nazaran şaşılık; içe kayma, uyumsal içe kayma ve dışa kayma formunda üç farklı çeşide sahiptir. Oluşum sebebine nazaran ise hastalık temel olarak aşağıdaki tiplere ayrılır: Doğumsal şaşılık, kas felçlerine bağlı şaşılık, kırma kusuruna bağlı şaşılık, yetişkinlik devrinde görülen şaşılık, saklı şaşılık. Gözler birbirleri ve beyin ile bir ahenk içerisinde çalışır. Böylelikle üç boyutlu görme ve derinlik hissi sağlanır. Bir göz farklı tarafa baktığı vakit beynimize birbirinden çok farklı iki manzara gelecektir. Bu durumda, farklı istikamete bakan gözden beyefendisine gelen manzara ya yok sayılacak (göz tembelliği gelişimi) ya da iki farklı imaj ile çift görme oluşacaktır. Şayet bu çocukluk periyodunda olursa çocukta derinlik hissinin oluşmaması, kayan gözünün az görmesi (göz tembelliği) üzere önemli sıkıntılar doğuran ahenk düzenekleri gelişir. Beyin yalnızca karşıya bakan gözün ilettiği imgeyi kabul edecektir. Erişkin devirde oluşan şaşılıkta ise beyin çocuklarda olduğu üzere ahenk düzeneklerini yapmaz ve her iki imgeyi de kabul ederek çift görme meydana gelir” halinde konuştu.
Çelik, cerrahi operasyon ile şaşılığın düzeltilmesinin mümkün olabileceğine değinerek, “Şaşı olduğundan şüphelenilen yahut şaşılık teşhisi konulmuş olan hastalarda öncelikli olarak tam ve ayrıntılı bir göz muayenesi yapılmalıdır. Bu muayene ile şaşılığın çeşidi, oluşum nedeni, göz kaymasının derecesi ve beğenilen rastgele öteki bir hastalık bulunup bulunmadığı belirlenmelidir. Uygun bireylerde cerrahi operasyon ile şaşılığın düzeltilmesi mümkün olabilmektedir. Göz kayması bebeklik periyodunda ve bilhassa birinci 6 aylık süreçte oluştuysa tabip önerisi doğrultusunda ekseriyetle cerrahi operasyonla düzeltme süreci uygulanır ve oluşan göz tembelliği tedavi edilir. Birinci iki yaş içerisinde oluşan ve hipermetropiye bağlı olarak oluşan göz kaymalarında gözlük kullanımı ve destekleyici göz damlaları ile tedavi denenebilir. Bu durumda beğenilen tembellik oluşumunun önlenebilmesi ismine bir gözün kapatılması da tercih edilebilir. Gözlük kâfi olan çocuklarda tedavi yalnızca gözlükken gözlüğe karşın kayması olan çocuklarda ek olarak cerrahi de eklenir. Çocuklarda şaşılık varlığı durumunda birinci 6 yaşta tedavi muvaffakiyet oranını değerli ölçüde arttırır. Tipine nazaran değişmekle birlikte yüzde 90 oranında ameliyat sonrası şaşılıklar büsbütün düzelir. Lakin hayatın bir periyodunda tekrar kayma ihtimali vardır. Bu tekrarlama ihtimali görme azlığı olan gözlerde daha sıktır. Bütün çocukların birinci 3 yaş içinde göz tabibi tarafından denetim edilmesi çocuğun görme gelişimi açısından çok kıymetlidir. Şaşılık hem toplumsal hayatı hem ömür kalitesini etkileyen büyük oranda tedavisi olan hastalıktır. Ameliyat sonrası kortizon ve antibiyotikli damlalar kullanılır,3 gün su değdirilmez, el ile göz ovuşturulmaz ve enfeksiyon riski oluşturacak süreçlerden kaçınılır. Bunun haricinde hastamız olağan hayatına devam edebilir. 10. gün denetime gelinir” diye konuştu.