Çaykur 2020’de 2.1 milyar lira ziyan etti. Meclis KİT Komisyonu’nda Çaykur İstanbul Pazarlama Bölge Müdürlüğü depolarında tespit ettiği ve ‘son kullanma tarihi’ geçen 11 bin 620 kg çayın piyasa satıldığı argümanı tartışıldı.
2016 yılına kadar kâr eden Çaykur, Varlık Fonu’na devredildikten sonra daima ziyan açıkladı. 2017’de 267 milyon lira ziyan eden kurum, 2020’de 2.1 milyar lira tarihi ziyan etti.
Sayıştay raporunda, kurumun 100 lira borcunu ödemek için 103 lira borçlandığı tabirini hatırlatan CHP Zonguldak Milletvekili Deniz Yavuzyılmaz, “Yahu ne oldu, Çaykur tefecinin eline mi düştü?” diye sordu.
SON 5 YILDA ZİYAN EDİYOR
Meclis KİT Komitesi’nde Çaykur’un raporu görüşülerek ibra edildi. Kurum için Türkiye Varlık Fonu’na (TVF) devredildiği tarih milat oldu. Daima kar eden şirket, son 5 yılda ziyan etmeye başladı. 2014’te 12 milyon kar, 2015’te 22 milyon kar eden kurum en son 2016’da 82 milyon kara ulaştı. Fakat TVF’ye devredilince 2017’de 267 milyon ziyan, 2018’de 657 milyon ziyan, 2019’da 635 milyon ziyan, 2020 yılında 547 milyon ve 2021’de ise 2.1 milyar lira ziyana ulaştı.
TEFECİNİN ELİNE Mİ DÜŞTÜ
Şirketin yüksek faiz kullanarak borçlarını ödediği anlaşıldı. Sayıştay raporunda yer alan “Çaykur, 2020 yılında 100 ünite anapara ve faiz borcu ödemek için 103 ünite borçlanmıştır” bilgisini hatırlatan CHP’li Yavuzyılmaz, “100 ünite anapara ve faiz ödemesi için 103 ünite borçlanıyor; yahu ne oldu, Çaykur tefecinin eline mi düştü? Bunu bir açıklayın. Yani, Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası Türk lirası basıyor, hükûmetin bir iktisat siyasetinin olması lazım fakat daha kendi devlet kurumumuz dahi 100 ünite anapara ve faiz ödemek için 103 ünite borçlanmak zorunda kalıyor; inanılmaz, dehşet verici!” diye konuştu.
AKP’Lİ LİDER SUPERMAN Mİ, BATMAN Mİ?
Çaykur’un idaresinde AKP Sakarya Büyükşehir Belediye Lideri Ekrem Ulu’nun iki vazifesi birden yürütmesi tartışma konusu oldu. Tenkitler üzerine Komite Lideri Mustafa Savaş, “Başkan (Yüce) daha evvel orada 8 yıl boyunca İdare Konseyi Başkanlığı yapmış” dedi.
CHP’li Yavuzyılmaz, Rize’deki toplantılara Sakarya’dan nasıl katıldığını sordu ve “Fiziken insanların yirmi dört saati var. Superman mi, Batman mi? Sakarya’dan Rize’deki idare konseyi toplantısına ışınlanarak mı gidiyor?” diye sordu.
SÜRESİ GEÇMİŞ 11.6 TON ÇAY KİME SATILDI?
Sayıştay’ın 17 Mayıs 2018’de Çaykur İstanbul Pazarlama Bölge Müdürlüğü depolarında tespit ettiği ve ‘son kullanma tarihi’ geçen 11 bin 620 kg çayın piyasa satıldığı savı tartışıldı.
Şirket, Sayıştay’ın bu husustaki sorusuna ‘satıldı’ derken, denetçiler ‘satıldı’ denilen çayların İstanbul’daki depoda tutulduğu tespit etti. CHP’li Yavuzyılmaz “Son kullanma tarihi bittikten iki yıl sonra bu çayların satışını gerçekleştirmiş oluyorsunuz. Şayet sattıysanız, vatandaşlarımıza son kullanma tarihi iki yıl geçmiş çay satmışsınız” deyince Genel Müdür Yusuf Ziya Alim, raporun taslak olduğunu ‘nihai raporun’ kendilerine ulaşmadığı belirterek, “Bu mevzuyu pek anlamadık” sözünü kullanmakla yetindi.
ERDOĞAN’IN DAĞITTIĞI ÇAYLAR BİZİM DEĞİL
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın kimi mitingler ve açılışlarda otobüs üzerinden attığı çayların Çaykur’a ilişkin olmadığı açıklandı. Genel Müdür Alim, “Cumhurbaşkanlığımızın, Sayın Cumhurbaşkanımızın toplantılarda dağıtmış olduğu çayların hiçbirinin Çaykur’la alakalı bir bağı, teması yoktur. Hiçbir biçimde Çaykur’dan bu türlü bir çay çıkmamıştır” bilgisini verdi.
MECLİS ‘DİDİ’ ALSIN, BU YABANCI MARKA
TBMM’nin Çaykur’a ilişkin DİDİ markası yerine yabancı menşeili çayları alması da komitede tartışıldı. CHP Manisa Milletvekili Ahmet Vehbi Bakırlıoğlu, çay ocağından alıp getirdiği yabancı markalı çayı toplantı masasının üzerine koydu ve şu eleştiriyi yaptı:
“Biraz önce çay ocağına gittim ve bir tane soğuk çay aldım. Bu, işte markası Lipton yabancı menşeili bir soğuk çay. Hâlbuki Çaykur da soğuk çay üretiyor bildiğim kadarıyla ‘Didi’ markasıyla. Biz burada, Mecliste diğer markaları, yabancı markaları satıyorsak, Meclis Lipton markasını alıyorsa yazık, bizim gariban Didi’nin nasıl kâr etmesini bekleyeceğiz.”