ABD Temsilciler Meclisi Lideri Nancy Pelosi’nin Hint-Pasifik ülkelerine yapacağı ziyaretlere ait açıklamada, mümkün Tayvan ziyaretine değinilmedi. Meclis Lideri’nin resmi internet sitesinde dün gece yayımlanan açıklamada, Pelosi’nin beraberindeki 5 kişilik kongre heyetiyle Singapur, Malezya, Güney Kore ve Japonya’yı ziyaret edeceği bildirildi.
Açıklamada, Çin ile egemenlik ihtilafı içindeki Tayvan’a yapılacağı öne sürülen ziyarete ait bilgi verilmedi.
Tayvan listede yok
Heyetin ziyaret edeceği bölge ülkelerinde karşılıklı güvenlik, ekonomik iştirak ve demokratik idare mevzularında odaklanan görüşmeler yürüteceğinin belirtildiği açıklamada, Pelosi’nin şu tabirlerine yer verildi:
“Kongre heyeti, ABD’nin dost ve müttefiklerine güçlü ve sarsılmaz bağlılığını bir sefer daha göstermek üzere Hint-Pasifik bölgesine gidecek. Heyetimiz, Singapur, Malezya, Güney Kore ve Japonya’da yapacağı üst seviye görüşmelerde, barış ve güvenlik, ekonomik büyüme ve ticaret, Kovid-19 salgını ile uğraş, iklim krizi, insan hakları ve demokratik idare üzere hususlarda ortak çıkarlarımızı ve kıymetlerimizi nasıl daha fazla ilerletebileceğimizi tartışacak.”
Pearl Harbour’da ölenleri andı
Açıklamada, heyetin yakıt ikmali için, Hawaii’de mola verdiği, burada ABD Hint-Pasifik Komutanlığı tarafından ağırlandığı, Pearl Harbour Anıtı’nı ve USS Arizona’yı ziyaret ederek 1941’deki baskında hayatını kaybeden askerileri andığı kaydedildi.
Ziyarette Pelosi’ye, Temsilciler Meclisi Dış Bağlantılar Komitesi Lideri Gregory Meeks, Gazi İşleri Komitesi Lideri Mark Takano, Yollar ve Araçlar Komitesi Lider Yardımcısı Suzan DelBene, İstihbarat Daimî Özel Komitesi üyesi Raja Krishnamoorthi ve Silahlı Kuvvetler Komitesi ile Dış Bağlar Komitesi üyesi Andy Kim’in eşlik ettiği bildirildi.
“Çin ordusu boş durmayacak”
Pelosi’nin seyahat kapsamında Tayvan’ı ziyaret edeceğine ait söylentiler ABD-Çin bağlantılarında tansiyona sebep olmuştu.
Çin Savunma Bakanlığı, bu hafta içinde yaptığı açıklamada, Pelosi’nin ziyaretinin gerçekleşmesi halinde askeri karşılık verebileceği ihtarında bulunmuş ve “Pelosi Tayvan’ı ziyaret ederse, Çin ordusu boş durmayacak.” sözünü kullanmıştı.
Dışişleri Bakanlığı da mümkün ziyaretle ilgili, “Her çeşit olasılığa hazırlıklıyız. Şayet ABD tarafı ziyarette ısrar ederse, egemenliğimizi ve toprak bütünlüğümüzü korumak için güçlü ve kararlı önlemler alacağız.” değerlendirmesinde bulunmuştu.
Savaş gemisi harekete geçti
Pelosi’nin mümkün ziyareti nedeniyle ABD ve Çin ordularının Tayvan yakınlarındaki askeri hareketliliği artırmıştı.
ABD donanmasının Pasifik’teki 7. filosuna bağlı misyon yapan Ronald Reagan savaş gemisi, hafta başında harp filosuyla Singapur’dan ayrılarak kuzeydoğu tarafında Güney Çin Denizi’ne yanlışsız hareket etmişti.
Çin Halk Kurtuluş Ordusu donanması da hafta sonunda Tayvan Adası’nın karşı kıyısındaki Fucien ve Güney Çin Denizi kıyısındaki Guangdong eyaletlerinde tatbikatlar düzenlerken, bölgeler gemi trafiğine kapatılmıştı.
Ziyaret iptal edilmişti
82 yaşındaki Pelosi’nin nisanda Tayvan’a yapmayı planladığı ziyaret, Kovid-19’a yakalandığı gerekçesiyle iptal edilmişti.
Çin Dışişleri Bakanı Vang Yi, o günlerde Pelosi’nin Tayvan’ı ziyaretinin “tek Çin” unsurunun tanımladığı “kırmızı çizginin aşılması” manasına geleceği ikazında bulunmuştu.
Ziyaretin gerçekleşmesi halinde Pelosi, 25 yıl ortadan sonra Ada’yı ziyaret eden birinci ABD Temsilciler Meclisi Lideri olacak. Daha evvel, 1997’de Newt Gingrich, bu misyonu yürütürken Tayvan’ı ziyaret etmişti.