Yükselen enflasyona karşın düşük faizde ısrar eden Merkez Bankası’nın net rezervi son 20 yılın en düşük düzeyine geriledi.
Yüzde 73’ü aşan resmi enflasyona karşın siyaset faizini yüzde 14’te tutmaya devam eden Merkez Bankası’nın (TCMB) rezervleri tükeniyor.
Bugün açıklanan bilgilere nazaran, TCMB’nin net memleketler arası rezervleri geçen hafta yaklaşık 800 milyon dolar düşüşle 7,4 milyar dolara geriledi. Bu sayı, son 20 yılın en düşük düzeyi olarak kayıtlara geçti.
TCMB’nin yurt içi ve yurt dışındaki bankalardan muhakkak bir mühlet için swap (takas) ile ödünç aldığı dövizler hariç tutulduğunda ise net rezerv -53,8 milyar dolar oldu. Bu sayı geçen hafta -54 milyar dolardı.
Bankaların zarurî karşılık olarak TCMB’de tuttuğu dövizler de eklendiğinde brüt rezerv, 102,5 milyar dolar düzeyinde bulunuyor.
6 AYDA 59 MİLYAR DOLARLIK ÖRTÜLÜ SATIŞ
Tüm dünyada merkez bankaları artan enflasyonu denetim altına almak üzere faiz artırırken tam karşıtını yapan TCMB, döviz kurlarındaki artışı frenleyebilmek için örtülü halde rezervindeki dövizleri satıyor.
HSBC Portföy Başekonomisti İbrahim Aksoy’un hesaplamasına nazaran, Aralık 2021 ile Mayıs 2022 ortasındaki 6 ayda TCMB’nin örtülü döviz satışının 59 milyar dolara ulaştı.
Aksoy’a nazaran, TCMB’nin potansiyel dolaylı döviz satışları aralıkta 11 milyar dolar, ocakta 6 milyar dolar, şubatta 3 milyar dolar, martta ve nisanda 13’er milyar dolar ve mayısta 14 milyar dolar oldu.
ARTMASI GEREKİRKEN AZALIYOR
TCMB’nin turizm ve ihracat gelirleri, reeskont kredileri, kur muhafazalı mevduat kaynaklı muhtemel döviz gelirleri ile direkt döviz satışı, KİT’lere satış sayılarını inceleyen Aksoy, swap hariç net rezervlerin bu 6 ayda 5 milyar dolar gerilediğine işaret etti.
TCMB’nin ihracat ve turizm gelirlerinin yüzde 40’ı ile kur muhafazalı mevduat için TL’ye dönen dövizleri satın aldığı, reeskont kredilerinin geri dönüşlerinin döviz cinsinden olduğu bir ortamda swaplardan arındırılmış net döviz rezervlerinde artış olması beklenirdi.
Öte yandan, ekonomistler, TCMB’nin örtülü döviz satışlarının haziran ayında da devam ettiğine işaret ediyor.
İKİNCİ 128 MİLYAR DOLAR VAKASI
TCMB’nin yaklaşık 128 milyar dolarlık döviz rezervinin 2019 ve 2020 yıllarında döviz kurlarının artışını önlemek üzere gizlice satılması, 2021 yılında siyaset gündeminin esas mevzuları ortasında yer almıştı. Satışı evvel reddeden hükümet, daha sonra itiraf etmiş fakat satışın kimlere, hangi kurdan, hangi tarihlerde yapıldığı soruları cevapsız kalmıştı.
Son aylarda TCMB, bir kere daha yüklü ölçüde örtülü rezerv satışı yaparak döviz kurlarındaki artışı frenlemeye çalışıyor.