Dünyaca saygın tıp dergisi Lancet’te yayınlanan bir araştırmaya nazaran, 26 Temmuz 2022 prestijiyle Hindistan’da beş yaşından küçük 82’den fazla çocukta ‘domates gribi’ tespit edildi. Nadir görülen viral bir enfeksiyon olarak tanımlanan hastalığın birinci semptomları ortasında da yüksek ateş, ciltte döküntü ve eklem ağrısı bulunduğu belirtildi. Hastalığa ‘domates’ gribi denmesinin sebebi ise hastalık sırasında bedende ortaya çıkan kırmızı döküntüler.
‘EL-AYAK-AĞIZ HASTALIĞINA BENZİYOR’
Enfeksiyon Hastalıkları Derneği Lideri Prof. Dr. Mehmet Ceyhan domates gribiyle ilgili bir açıklama yapmak ve virüs hakkında tespitlerde bulunmak için erken olduğunu söyledi. “Hindistan üzere hijyen koşullarının sağlanamadığı çok kalabalık bir ülkede bile iki eyalet dışında hadise görülmemiş” diyen Ceyhan, hastalığın teneffüs yolundan çok temasla bulaştığını, bu sebeple büyük bir salgın yaratmayacağını öngördüğünü lisana getirdi.
Hastalığa ‘Domates Gribi’ denilmesinin nedeninin el-ayak-ağız hastalığındaki üzere içi su dolu kırmızı kabarcıklar görülmesi olduğunu belirten Ceyhan, kelamlarına şöyle devam etti:
“Bir tabip bunu gördüğünde ezkaza el-ayak-ağız hastalığı diyerek teşhis koyabilir. ‘Domates Gribi’nde bedende kabarcıklar oluşuyor ve bunların içi kan doluyor. Sonrasında da ortaya deriden kabarık ve domates büyüklüğüne ulaşan, ağrı yapan keseler ortaya çıkıyor. Lakin bunlar bir mühlet sonra zaten düzeliyor.”
‘İNSAN BEDENİ VİRÜSLERE AÇIK HALE GELDİ’
Aşırı yorgunluk, kas ağrısı, ateş ve baş ağrısı üzere belirtilerle kendini gösteren bu virütik hastalıkla ilgili şimdi net bir bilgiye sahip olunmadığını belirten Prof. Dr. Ceyhan, mutasyona uğrama kapasitesiyle ilgili yorum yapmak için de çok erken olduğunun altını çizdi. Koronavirüsten sonra tedbirlerin süratli bir biçimde kaldırılmasıyla daha ismini bile duymadığımız hastalıkları sıklıkla duyar hale geleceğimize değinen Mehmet Ceyhan, “Önlemler kaldırıldıktan sonra dünyadaki herkes pandemi öncesine nazaran daha çok temas etmeye başladı. Birbirine sarılmayan beşerler bile selamlaşıp sarılmaya başladı. Pandeminin burada şöyle bir tesiri var: Pandemi devrinde beşerler yeni bir mikroorganizmayla karşılaşmadığı için bağışıklık sistemleri uyarılmadı ve bu durum bağışıklıkların biraz daha zayıf düşürdü. Pandemi tedbirlerinin ansızın kaldırılması da insan bedenini çeşitli virüslere açık hale getirdi” diye konuştu.
Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, ‘Domates Gribi’nin çocuklarda görülmesinin nedenine ise şöyle açıklık getirdi:
“Çocukların bağışıklık sistemleri birçok virüsü tanımadığı için bu virüslere daha kolay yakalanırlar. Yetişkinlerde ise daha çok bağışıklığı zayıf olanlar yakalanır. Zira bağışıklığı güçlü olan beşerler kimi hastalıkları farkında bile olmadan geçirirler. Çocuklar ise temassız durmuyorlar, oyun oynuyorlar ve el hijyenlerine dikkat etmiyorlar. Bu da hastalığın çocuklarda sık görülmesinin temel nedenlerinden biri.”
‘VAHŞİ HAYVANLARA MÜDAHALE PROBLEM YARATIYOR’
Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Dr. Gökçe Demir ise 2008-2009 yılları ortasında Türkiye’de ciddi bir domuz gribi salgını görüldüğünü ve bu salgının 17 ay sürdüğünün altını çizerek, “Örneğin maymun çiçeği hastalığı da öncelikle Orta ve Batı Afrika’da görülüyordu, daha sonrasında Avrupa’ya yayıldı. Koronavirüs de hayvandan beşere geçen bir virüstü, yarasa ve öbür yabanî hayvanlarda da tanımlandı. Yırtıcı hayvanların doğal ömür alanlarına girildiği sürece, yarasa mağaralarının tabanında yerleşim merkezleri inşa edildiği sürece olağanda insanlarda hastalık yapmayan virüsleri insanlarda da görmeye başlayacağız. Bu virüsler bir formda hayvanlardan insanlara geçiyor” yorumunda bulundu.
“Maskeler kalktığından beri klinikte daha fazla nezle ve grip hadiseleri görmeye başladım” diyen Uzm. Dr. Gökçe Demir, “Afrika’da ve Hindistan’da görülen hastalıklar bundan kaynaklı değil. İki buçuk yıldır maske sebebiyle bizim bedenimiz nezle ve grip yapan etkenleri unuttu. Bu sebeple daha sık nezle ve grip etkenli virüslerle karşılıyoruz” diye konuştu.
Ölümcül olmayan hastalığın rastgele bir aşısı yahut antiviral tedavisi ise yok. Bu virüse karşı en tesirli tedavinin dinlenmek ve bol sıvı almak olduğu tabir ediliyor. Uzmanlar Domates Gribi belirtileri gösteren şahıslarla 5 ila 10 gün temasın kesilmesi gerektiğini söyleyerek hastalığın grip ya da domatesle bir ilgisi olmadığını, şimdi yalnızca Hindistan’da görüldüğünü ve ayrıntılı araştırmalar yapılması gerektiğinin bir kere daha altını çizdi.