Mehmet Ali Güller, Cumhuriyet’teki bugünkü yazısında Nancy Pelosi’nin ziyaretini ABD Temsilciler Meclisi sıfatıyla yaptığını ve bu makamın ABD hiyerarşisinde üç numara olduğunu söz etti.
ABD’NİN 1971 TARİHLİ ÇİN STRATEJİSİ
Tayvan sıkıntısını gerçek anlamak için ABD’nin Çin’le imzaladığı “Üç Ortak Bildiri”yi ve ABD’yi o bildirileri imzalamaya iten stratejiyi incelememiz gerekir” diyen Mehmet Ali Güller şu değerlendirmeleri yaptı:
“ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı (Dışişleri Bakanı) Henry Kissinger, 1971 yılında, “Çin’in büyük güç olmasını durdurma modeli” olarak bu ülkeyle muahedeyi ve ticareti geliştirmeyi önerdi.
Bu birebir vakitte ABD’nin SSCB’ye karşı Çin’le işbirliği arama modeliydi.
Kissinger, 1971 yılında iki sefer Çin’e gitti ve “Tayvan’ın Çin’in bir modülü olduğunu” ilan etti.
O tarihe kadar ABD Tayvan’ı tanıyor, dahası BM Genel Kurulu’nda Çin yerine Tayvan’ın olmasını destekliyordu.
ABD’nin bu yeni stratejisiyle birlikte durum değişti. Birebir yıl BM Genel Kurulu’nda yapılan bir oylamayla Tayvan üyelikten ihraç edildi.
Ertesi yıl ABD Lideri Richard Nixon Çin’i ziyaret etti. Ve akabinde ABD ile Çin ortasındaki “Üç Ortak Bildiri”nden birincisi geldi.
ABD’NİN İMZALADIĞI ÜÇ ORTAK BİLDİRİ
Şanghay Bildirisi olarak da bilinen 1972 tarihli 1. Bildiri, “ABD, Tayvan’ın Çin’in kesimi olduğunu kabul eder” aslına dayanıyor.
2. Bildiri 1978’de imzalandı ve ABD, Çin’in “üç ilke”sini kabul etti. Bunlar, birincisi, “Tayvan’la resmi bağlantıyı kesmek”, ikincisi, “ABD’nin Tayvan’la imzaladığı 1954 tarihli savunma muahedesinin feshi” ve üçüncüsü, “Tayvan’dan asker çekme” hususlarıydı.
3. Bildiri, 1982’de imzalandı ve ABD’nin Tayvan’a silah satışını azaltarak büsbütün sonlandırmasıydı.
İşte ABD-Çin münasebetleri bu “Üç Ortak Bildiri”ye dayanmaktadır.
ABD KENDİ İMZASINA UYMUYOR
Ancak ABD imzaladığı bu “Üç Ortak Bildiri”nin gereğini yapmayan, mutabakata uymayan, metindeki sözler üzerinden muahedenin etrafından dolanan işler yapıyor.
Örneğin 2. Bildiri ile Tayvan’la yaptığı 1954 tarihli savunma muahedesini sonlandırıyor lakin üç ay sonra bu kere Kongre’den “Tayvan’la İlgiler Yasası”nı çıkarıyor.
Örneğin 3. Bildiri ile Tayvan’a silah satışını sonlandırmayı kabul ediyor lakin “Tayvan’la Bağlantılar Yasası” uyarınca silah satmaya devam ediyor.
Örneğin 1. Bildiri’deki “ABD, Tayvan’ın Çin’in modülü olduğunu kabul eder” tabirini, “kabul etmek” öteki, “tanımak” öteki diye yorumlayarak Tayvan’la münasebetini sürdürüyor.
İşte artık de “Pelosi’nin ziyareti resmi değil” diyerek imzaladığı mutabakatların etrafından dolanıyor.
ABD’nin “kendi imzasına uymayan” bu tavrı, çabucak her ülkenin dikkate alması gereken bir milletlerarası hukuk sorunudur!
ABD’NİN DÖRT HEDEFİ
Peki ABD neden “Tayvan kartı” ile oynuyor? Emperyalist ABD’nin stratejik ve taktik düzlemde dört maksadı var:
1) ABD, baş rakip gördüğü Çin’i çevrelemek istiyor.
2) ABD, Çin’e çok yakın bir bölgede asker bulundurmak istiyor.
3) ABD, krizli yer üzerinden varlık bulundurma münasebeti üretiyor.
4) ABD, bu kartı, Çin’le farklı bahislerdeki müzakerelerinde koz kartı olarak elde tutmaya çalışıyor.
Tabii ABD tüm bu amaçlara ulaşabilmeyi de kendi “tek kutuplu dünya düzenini” sürdürebilmek için yapıyor. Fakat beyhude…
O nizam bitti, yenisi adım adım inşa oluyor. Emperyalist ABD’nin Ukrayna’yı Rusya’ya karşı kullanması da, Tayvan’ı Çin’e karşı bir “koz kartı” yapmaya çalışması da, Balkanlar’ı karıştırması da, Gürcistan üzerinden Rusya’ya karşı yeni bir cephe açmayı planlaması da “ana tablo”yu değiştiremeyecek.”
Odatv.com