Şu ana kadar edinilen bilgiler, Hizbullah’ın bu aygıtları 5 ay evvel kullanmaya başladığı istikametinde. Her ne kadar İsrail bu ana kadar operasyonu resmi olarak kabul etmemiş olsa da, bilhassa işgal ordusunun İsrail’in kuzeyinde tansiyonu tırmandırıp, tehditler savurması dikkate alındığında, baş kuşkulu olarak bütün oklar onu gösteriyor.
Burada, davet aygıtlarının bir siber atak yoluyla patlayıp bu boyutta önemli hasara yol açabileceği ihtimaline ait teknik bir soru ortaya çıkıyor. Pekala ya bir hücum olsaydı lakin bu siber değil de istihbarat olsaydı? Bu soruları cevaplamak için öncelikle bu aygıtın yapısını öğrenelim.
Çağrı aygıtı, bildirileri alan küçük bir kablosuz aygıt olarak karşımıza çıkıyor. Bu aygıtlar, cep telefonlarının yaygınlaşmasından evvel 1980’lerde bilhassa sıhhat, acil servisler ve iş adamlarında yaygın olarak kullanılıyordu.
Bu aygıtlar bildiri alır lakin karşılık gönderemez. En yaygın çeşidi ise, alıcının geri aramasını isteyen SMS iletileri yahut telefon numarası alır. Bu aygıtların ileti gönderip alabilen daha yeni kategorileri bulunuyor.
Çağrı aygıtlarının Hizbullah için ehemmiyetini birkaç temel noktada cevaplayabiliriz. Suramı kolay, çok uzun bir alanı kapsayabiliyor ve internete bağlı değil. Bu aygıtlar, uzun aralar kat edebilen ve binalara hücresel sinyallerden daha tesirli bir halde nüfuz edebilen radyo frekanslarını bulunuyor.
Çağrı aygıtları kentleri, bölgeleri ve hatta tüm ülkeyi kapsayabilir. Ayrıyeten uzak bölgelerde, dağlık bölgelerde yahut yer altı sığınaklarında da güzel çalışıyor ve güçlü hava şartlarında çekiminde sorun yaşanmıyor, bu da onları askeri kullanımlar için ülkü kılıyor.
Çağrı aygıtları ayrıyeten, daima olarak data ileten ve izlenebilen cep telefonu sinyallerine nazaran tespit edilme yahut ele geçirilme mümkünlüğü daha düşük olan kolay, düşük güçlü radyo sinyallerini kullanıyor. Bu, davet aygıtlarını saklılığın çok kıymetli olduğu alanlarda kapalı bir bağlantı aracı haline getiriyor. Ayrıyeten davet aygıtları izledikleri ağa sinyal göndermez, bu da tespit mümkünlüğünü azaltır.
En değerlisi, internete bağlanmaması ve çağdaş akıllı telefonlarla karşılaştırıldığında çok hudutlu fonksiyonelliğe sahip olması, bilgisayar korsanlığı, siber akın yahut nezaret riskini azaltır ve bu da onu siber casusluğun kaygı verici olduğu ortamlarda daha inançlı bir seçenek haline getirir.
Çağrı aygıtının küçük pilinin boyutuyla karşılaştırıldığında nispeten şiddetli bir patlamanın sonucu olarak rapor edilen yaralanmaların niteliğini hesaba katarsak, bu durumda olasılıklar, bu aygıtların tedarikçiden ayrılmadan evvel patlamaya hazır olduğunu gösteriyor.
Uzmanlara nazaran, yakın vakitte Hizbullah’ın bu aygıtlardan sevkiyat aldığına dair bilgilerin gelmesiyle birlikte, bu olasılığın en olası olduğu bedellendiriliyor. Nasıl çalıştığına gelince, pil, ister teknik olarak değiştirilerek ister patlayıcı hususlar eklenerek patlama yeteneğiyle donatılıyor ve bunu sırf bilgisayar korsanı yahut bu aygıtların koduna sahip olan kişi, şu halde olduğu üzere aktifleştirebilir: uzaktan çalıştırılan ve patlayan bombalar yahut patlayıcı aygıtlar yahut tahminen de belli bir vakitte ilerlemeden patlamak üzere tasarlanmış olabilir.
Bir güvenlik kaynağı Al Jazeera’ye, patlatılan aygıtın yükünün 20 gram patlayıcı maddeyi geçmediğini söyledi. Patlayan bağlantı aygıtlarının evvelce patlayıcılarla donatıldığına dikkat çekti.
Aslında Telegraph web sitesi, bir siber güvenlik uzmanının, Hizbullah üyelerinin taşıdığı irtibat aygıtlarını etkileyen patlamaların nasıl gerçekleştirildiği konusunda hâlâ belirsizlikler göz önüne alındığında, Lübnan’da yaşananların muhtemelen bir siber hücum olmadığını söylediğini aktarmıştı.
Amerika Birleşik Devletleri’nden kaçan ve daha evvel CIA için çalışan siber güvenlik uzmanı Edward Snowden ise X web sitesindeki blog yazısında olaya ait paylaşımında, olayın nedeninin bir hack operasyonu değil, patlayıcı yerleştirme olduğunu söyledi. Snowden, siber taarruzların yeteneklerinden çok daha büyük olan son derece önemli ve koordineli operasyon nedeniyle bu sonuca vardığını açıklıyor.
As information comes in about the exploding beepers in Lebanon, it seems now more likely than not to be implanted explosives, not a hack. Why? Too many consistent, very serious injuries. If it were overheated batteries exploding, you'd expect many more small fires & misfires.
— Edward Snowden (@Snowden) September 17, 2024
Daha açık bir tabirle Snowden, sorunun bir hackleme nedeniyle yanan pillerle ilgili olması durumunda, daha fazla sayıda küçük ve başarısız patlamanın bekleneceğini, böylelikle hususun istatistiksel olarak büyük bir siber atak olarak tanımlanabileceğini doğruluyor. Snowden’ın söylediğine nazaran bu doğruluk hacklemeyle elde edilemez, daha fazla bubi tuzağı kurarak olabilir.
ABD Ulusal Güvenlik Ajansı’nda eski bir istihbarat analisti olan David Kennedy ise CNN’deki konuşmasında, paylaşılan görüntülerde görülen patlamaların “yükü artıracak direkt, uzaktan bir hackleme operasyonu olamayacak kadar büyük” göründüğünü söyledi. Aygıtların üretim ve akabinde tedarik etabında kurcalanması nedeniyle operasyonun temelde istihbarat olduğunu söyleyen ikinci teoriyi daha makul bulduğunu ekledi.
Çağrı aygıtlarının tüm bu özelliklerine karşın, iletileri almak için ekseriyetle şifrelenmemiş radyo sinyallerini kullandıklarından ve ekseriyetle bir yayın sistemi kullanarak çalıştıklarından, birden fazla zayıflıkları bulunuyor; bu tıp aygıtların birçoklarının bir kuleden gelen tek bir radyo dalgasıyla çalıştığı manasına geliyor.
Bu durumda, bilgisayar korsanı, karışıklığa yahut hasara neden olabilecek uydurma ihtarlar yahut komutlar göndermek üzere geçersiz bildiriler gönderebilir yahut davet aygıtına çok sayıda ileti göndererek onun arızalanmasına yahut kıymetli bilgileri alamamasına neden olabilir. Ayrıyeten, davet aygıtının belleği çok yahut bozuk bildiriler gönderilerek çok yüklenebilir, bu durum aygıtın arızalanmasına, hatta aygıtın yanmasına neden olabilir.
Bu nedenle, bilgisayar korsanlığı mümkünlüğü hala mümkün ve her ne kadar heyetim açısından davet aygıtlarının bir bilgisayar korsanı tarafından harekete geçirilemeyecek kadar kolay olduğu düşünülse de, bu teorik olarak mümkün olmaya devam ediyor.
Çağrı aygıtları bir alıcı, küçük bir ekran ve temel sinyal sürece devrelerinden oluşur; bu da onların aslında patlamalarına neden olabilecek fizikî bileşenlerden mahrum oldukları manasına gelir.
Çağrı aygıtlarının standart versiyonları lityum iyon pil içermez ve davet aygıtlarının daha yeni sürümlerinde lityum iyon piller kullanılsa bile bu piller, bir bilgisayar korsanının işini zorlaştıran termal müdafaa devreleri üzere yerleşik güvenlik özellikleriyle birlikte gelir.
Sonuçta imkansız değil. Çok özel şartlar altında, bir bilgisayar korsanı pilin çok ısınmasına yahut hasar görmesine neden olabilir ve bu da yangına yahut patlamaya yol açabilecek bir termal kaçağa neden olabilir.
Termal kaçak, fizikî bir sistemin sıcaklığındaki bir artışın, o sistemin durumunda, sıcaklıkta yeni bir artışa yol açacak halde bir değişikliğe yol açması ve bunun da sistemin durumunda yeni bir değişikliğe yol açması durumunda meydana gelir.
Lityum iyon piller çok süratli yahut kapasitelerinin üzerinde şarj edilirse yahut aygıtın sistemine müdahale edilerek çok ısınabilir. Bilgisayar korsanı, güvenlik özelliklerini devre dışı bırakmak için şarj sistemine müdahale edebilir ve bu da şarj aygıtı ile şarj aygıtı ortasındaki irtibatın daha süratli olmasını sağlar. Telefona müdahale edilebilir ve şarj aygıtının bağlanmasını sağlayacak yanlış sinyaller gönderilebilir. Gerekenden fazla güç, pil sıcaklığının süratle yükselmesine neden olabilir ve bu da termal kaçaklara neden olabilir.
Sonuç olarak, uzmanların alınan bilgilere dayanarak yaptığı kestirimler, bahsin sibernetikten çok istihbarat sızmasına daha yakın olduğunu gösteriyor. Her iki durumda da bu, açık ve tehlikeli bir tırmanış ve sonuçları ve büyük hasarı göz önüne alındığında, çatışmanın daha evvelki seviyelerden farklı düzeylere taşıyor.
Hizbullah’ın yanıtına gelince, yayınladığı ve “adil intikam”dan kelam ettiği açıklamanın bilakis dünya, mevcut tırmanışın nereye varacağını ve evvelkiler üzere denetim altına mı alınacağı ya da daha geniş bir savaşın fitilinin ateşlenmesine mi yol açtığını merak ediyor.