28 Temmuz dünya ve Türkiye’de Dünya Hepatit Günü olarak kutlanıyor. Türk Karaciğer Vakfı’nın verilerine göre dünya genelinde yaklaşık 400 milyon insanın Hepatit hastalığını taşıdığı biliniyor. Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Öğretim Görevlisi Merve Zıvalı, Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) güncel verilerine göre ilk kez İngiltere’de sebebi bilinmeyen bir hepatit virüsü tespit edildiğini söyledi. İngiltere’nin ardından Avrupa ve ABD ülkeleri başta olmak üzere birçok ülkede görülen bu hastalığın “gizemli hepatit” olarak adlandırıldığına dikkat çekti.
Altınbaş Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Öğretim Görevlisi Merve Zıvalı, gizemli hepatit vakasının ilk gözlendiği 5 Nisan 2022’den bu yana yaklaşık binden fazla vaka tespit edildiğini ve bu vakaların daha çok çocuklarda gözlendiğini dile getirdi. Zıvalı, ‘Gizemli Hepatit’in mide bulantısı, ishal, sarılık, su kaybı, kas ağrıları, yorgunluk, halsizlik, ateş, iştahsızlık, uyuşukluk gibi birçok semptom gösterdiğini dile getirdi. Zıvalı, bu belirtilerin çocuklar üzerinde bağışıklık sistemini zayıflatması, fiziksel ve zihinsel sorunlar oluşturma potansiyeli olmasının endişelendirici olduğunu belirtti.
“KARACİĞERİ KORUMAK İÇİN HEPATİT’TEN KORUNMAK ŞART”
Merve Zıvalı, Covid-19 salgınından sonra gizemli hepatit vakalarının hızla çoğalması nedeniyle alınması gereken önlemler hakkında bilgi verdi. Hepatit’in; Karaciğer iltihabı, siroz, karaciğer kanserine neden olan viral bir hastalık olduğunu ve tedavi edilmediğinde ölümle sonuçlandığını hatırlatan Merve Zıvalı, Hepatit A, B, C, D, E tipi gibi farklı türleri olduğunu belirterek, bulaş yollarını anlattı. Zıvalı, karaciğeri korumak için Hepatip’ten mutlaka korunmak gerektiğinin de altını çizdi. Merve Zıvalı, “Hepatit erken teşhis edilmemesi ve vücutta kuluçka süresinde hastalığın sinsice ilerlemesi açısından oldukça tehlikelidir. Hastalık, hayati öneme sahip olan karaciğerin işlevini bozuyor. Özellikle bulaş yollarına dikkat edilmeli, belirli periyotlar ile hepatit belirteçlerine bakılmalı” önerilerinde bulundu.
Zıvalı, Hepatit A virüsünün, halk arasında sarılık olarak da bilindiğini gıda, cinsel temas en çok da gaitanın bulaştığı su ve besinler ile bulaştığını ifade etti. En yaygın tipi Hepatit B virüsünün daha çok kan yolu ile bulaştığını siroz ve kanser gibi kötü sonuçlara neden olduğunu söyleyen Zıvalı, bu virüsten Hepatit B aşısı yapılarak korunmanın da mümkün olduğunun altını çizdi.
“HEPATİT C, D VE E TİPLERİNİN AŞISI HENÜZ BULUNMADI”
Hepatit C virüsünün (HCV) genellikle kan yolu ile bulaştığını söyleyen Merve Zıvalı, hastada Hepatit B gibi hayati tehdit eden siroz, karaciğer kanseri ve hatta ölüm ile sonuçlanan vakaların yaşanabildiğine işaret etti. Bir diğer tipi Hepatit D’nin (HDV) enfekte kişinin vücut sıvılarıyla doğrudan temas edilmesi halinde, Hepatit E virüsünün ise genellikle kontamine olmuş kirli eller, yiyecek ve içecekten, nadiren de olsa kan yolu ile bulaşabildiğini söyleyen Zıvalı, iltihabi bir karaciğer hastalığı olduğunu da belirterek yaşam boyu karaciğer hasarına ve hatta ölüme yol açabildiğini ifade etti. Merve Zıvalı, Hepatit C, D ve E tiplerinin henüz aşılarının bulunmaması nedeniyle vatandaşların bulaş ve korunma yöntemlerini mutlaka öğrenmelerini önerdi.