BM Ürdün Temsilcisi: Suriyeli mültecilerin yakın zamanda ülkelerine dönebilmeleri mümkün görünmüyor
BMMYK Ürdün Temsilcisi Bartsch, Suriyeli mültecilerin bu ülkedeki durumuna ilişkin AA’ya açıklamalarda bulundu.
Suriye’de iç savaşın başlamasının üzerinden 10 yıldan uzun süre geçtiğini hatırlatan Bartsch, savaş nedeniyle Suriye halkının büyük bir kesiminin, komşu ülkelere veya iç göçle ülke içinde başka yerlere gitmek zorunda kaldığına işaret etti.
BM yetkilisi Bartsch, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Suriyeli mülteciler, ayaklarının üzerinde durabilecek güce kavuştular ve özel sektörlerde çalışabiliyorlar. Ancak, Suriyeli mültecilerin yakın zamanda ülkelerine dönebilmeleri mümkün görünmüyor. Bu da bizleri zor bir duruma konumlandırıyor, çünkü mültecilerin çoğu gelecekte Suriye’ye dönme umuduyla yaşıyor.”
Mülteci ailelerin çocuklarının eğitimlerinde kesinti yaşanmayacağından emin olmak istediklerini aktaran Bartsch, BMMYK olarak çalışmalarını mültecilere ev sahipliği yapan ülkelerden gelen büyük desteklerle sürdürdüklerini kaydetti.
Bartsch, ülkelerindeki iç savaştan kaçarak Ürdün’e sığınan ve korumaya muhtaç olduğu için BMMYK’de kayıtlı Suriyeli mültecilerin sayısını 660 bin olarak açıkladı.
Ürdün’deki Suriyelilerin gerçek sayısının ise bundan daha çok olduğuna dikkati çeken Batsch, krizden önce Ürdün’e gelen ancak savaştan sonra dönemeyen ve şartları kötüleşen Suriyelilerin de varlığından söz etti.
– YENİ BİR ÜLKE VATANDAŞLIĞI
Suriyeli mültecilere üçüncü bir ülkede vatandaşlık verilmesine de değinen Bartsch, “Vatandaşlık, mültecilerin sorunlarına yönelik önemli çözümlerden biri sayılır. Mültecilerin üçüncü bir ülkede vatandaşlık alması için bu seçeneği sunan çok sayıda ülke var.” diye konuştu.
Vatandaşlık verme sisteminin Suriyeli mültecilerle ortaya çıkan bir uygulama olmadığını hatırlatan Bartsch, eskiden beri tüm dünya ülkelerinde geçerli olmakla birlikte ABD, Kanada ve bazı Avrupa Birliği ülkelerinin bu uygulamada öne çıktığını belirtti.
Mültecilere üçüncü bir ülkede vatandaş olarak kabul edilmeleri uygulamasının başarılı olmasına rağmen BMMYK’nin beklentilerini karşılayamadığını söyleyen Bartsch, örneğin 2021 yılında Ürdün’den bu uygulamadan yararlananların sayısının 4 binde kaldığı ve bunun da Ürdün’deki Suriyeli mültecilerin yüzde 1’ini aşamayan bir orana tekabül ettiğine vurgu yaptı.
Üçüncü ülkelerin Suriyeli mültecilere verdiği vatandaşlık kontenjanının da sınırlı olduğunu söyleyen Bartsch, vatandaşlık kontenjanlarına ise şartları en zor olan mültecileri seçmeye çalıştıklarını aktardı.
– NAKDİ YARDIM VE SAĞLIK HİZMETİ
Bartsch, mültecilere yönelik yardımlara ilişkin ise “En etkin program, mültecilerin temel ihtiyaçlarını karşılamalarına yardımcı olmanın çok etkili bir yolu olan nakdi yardım. Ancak şu anda bu tüm mültecileri kapsamıyor, en zor durumda olanlara öncelik veriyoruz.” ifadelerini kullandı.
Nakdi yardımın yanı sıra tıbbi bakımın da önemine işaret eden Bartsch, Amman yönetiminin, bu konudaki çabalarına dikkati çekti.
Ürdün’deki Suriyeli mülteciler için 2021 yılında harcanan meblağın 220 milyon dolara ulaştığını kaydeden Bartsch, bu rakamın yıllık ihtiyaçları olan rakama tekabül ettiğini dile getirdi.
Bartsch, “BM’ye bağlı en büyük ajansız. Ancak BM ailesindeki kardeşlerimiz olmadan kapsamlı destek sağlayamayacağımız çok açık.” diye konuştu.
El ele verip birlikte çalışmanın çok önemli olduğunu vurgulayan Bartsch, şehirdeki kamplarda yaşayan mültecilere gıda yardımı tedarik eden Dünya Gıda Programının yanı sıra UNICEF, Dünya Sağlık Örgütü ve mültecilere günlük yardımlar sunan BM’ye bağlı birçok farklı kuruluşun da diğer ortaklar arasında yer aldığını söyledi.
– MÜLTECİLERİN ÜLKELERİNE DÖNÜŞÜ
Ürdün ile Suriye arasındaki Cabir Sınır Kapısı’nın 60 gün aradan sonra yeniden açılması konusuna da değinen Bartsch, sınırın açılmasından bu yana mülteci trafiğinde önemli bir artış görülmediğini, Kovid-19 salgını nedeniyle ülkelerin seyahat konusunda biraz temkinli olduğunu ifade etti.
Mültecilerin anavatanlarına dönüşü konusundaki bakış açılarını öğrenmek için sistemli şekilde birtakım anketler yaptıklarını aktaran Bartsch, şunları söyledi:
“Bu insanların çoğunun birkaç yıldır ülkelerine geri dönmek istediklerini belirtip, ‘Önümüzdeki birkaç ay içinde bunu düşünür müsünüz?’ diye sorulduğunda ise büyük çoğunluğun ‘hayır’, cevabı vermesi çok garip. Eve dönmeyi istediklerini ancak bunun için doğru koşulları beklediklerini söylüyorlar.”
– SURİYE’DEKİ ÇALIŞMALAR
Bartsch, BMMYK’nin Suriye’deki çalışmalarına da değinerek, meslektaşlarının bu alanda da faaliyet gösterdiğini, BM ailesinin talep edileni karşılamasının bir parçası olarak ülke içinde yerinden edilmiş nüfusu da desteklediklerini kaydetti.
Ancak Bartsch, Suriye içerisinde yardımların ulaşamadığı bölgeler olduğuna işaret etti.
– YENİ YIL HEDEFLERİ
Bartsch, geçmiş yıllarda pek çok mültecinin, bazı beceriler edindiğini, üniversite diploması aldığını ifade etti.
Birçoğunun iş gücüne katılmaya hazır olduğunu, özel becerileri olduğunu ancak rekabete giremediklerini belirten Bartsch, “2022 planları çerçevesinde mültecilere Ürdün ekonomisine katkıda bulunma fırsatı sağlamayı umuyoruz.” dedi.
Bartsch, mülteciler için bu fırsatları ortaya çıkarmak, kesintiye uğramayan bir süreç oluşturmak ve onları kamuda istihdama dahil etmek istediklerini vurguladı.