Çokça anneanne hasreti, biraz sarı yaz aşkımız ekim ayı bitmeden Lorin’le rotamızı yine Fethiye’ye çevirmemize vesile oldu. Denize girmenin yanı sıra bana nazaran yöredeki tarihi hoşlukları görmenin artık en ülkü vakti. Ailem orada yaşadığından bizim için sık uğradığımız bir durak Fethiye, dört mevsimini de biliyor ve farklı ayrı seviyoruz. Kavurucu yaz sıcakları çekilmiş ve şimdi yağmurlar bastırmamışken planımızda biraz denize girmek, Saklıkent’teki tabiat mucizesi kanyonu görmek ve Ortaca’daki doğal kaplıca suyuna uğramak vardı.
Ancak o denli olmadı, yol bizi yeniden istediği yere götürdü. Seyahatlerin en çok da bu sürprizlerini seviyorum; buyurun sizleri de Bal Beyza’yla tanıştırayım. Saklıkent seyahat planımız için yola çıkarken bir arkadaşımdan duydum namı öteki Bal Beyza’nın Zorlar Köyü’ndeki arıcılık üssünü. Beyza Yavuz aslında İngilizce öğretmeni. Eğitimini İstanbul’da tamamlıyor. Bir müddet de kentte öğretmenlik yaptıktan sonra üstüne üstüne gelen duvarları yıkıyor ve ailesinin yanına, Fethiye’ye dönüyor. Çiçeklerle ilgili bir şeyler yapmak istiyor burada; “Lavanta ekerim” diye düşünüyor evvel fakat bitkilere olan aşkı, onu arıcılıkla tanıştırıyor. “Arıcılık kursuna birinci başladığımda daha evvel hiç arı görmemiştim lakin o gün hipnotize oldum ve bu aşktan uyanmam çok uzun sürdü” diyor. Yabancı lisanı sayesinde birçok kaynağı araştırıp arıların ömürleriyle ilgili bilgiler ediniyor. Arılarla yatıp arılarla kalkıyor tabir yerindeyse…
Genç çiftçi takviyesi ve ailesinin yardımıyla 7 yıl evvel başladığı bu macera ‘Paye’ isimli firmasını doğuruyor. İnternet sitesi üzerinden Paye’de çeşitli ballar, propolis, polen, balmumu ve birçok kozmetik eser satıyor. Bizim sebebi ziyaretimizse öğretmen Beyza Yavuz’un çocukları arılarla tanıştıran atölyesine katılmak. Her şeyi o kadar ihtimamlı ve detaylı düşünmüş ki şayet yolunuz o tarafa düşerse uğramanızı gönülden tavsiye ediyorum. Köy meskeninin bahçesindeki büyük masada kitaplar ve çeşit çeşit balla karşıladı Beyza bizi. Evvel Lorin’le sayısı 10’dan fazla fotoğraflı kıssa kitabını karıştırdılar. Beğendiklerini okudular, arıların hayatları üzerine sohbet ettiler. Daha sonra bir defter çıkardı Beyza, bahçesinde yetişen ve arıların bal yapmaya geldiği çiçeklerin her birinden birer tane kurutmuş ve defterin bir yaprağına yapıştırmış. Tek tek onları tanıttı Lorin’e… Pürene dokundu misal; baktı ve sonra bahçede püren avına çıktılar birlikte, buldular. Sonra papatya, sonra bir başkasına derken en sevdiği oyun bu oldu sanırım Lorin’in.
Oyunla öğrenmek tam olarak bu işte. Daha sonra polen çaylarından ikram etti ve ballarının tadına baktırdı. Kovanların içine yerleştirdiği mikrofon sayesinde arıların vızıltısını dinlemeye geldi sıra. Kulaklığı hiç çıkarmak istemedim, farklı bir biçimde dinlendirdi arı sesi beni, insanı niyetlerinden uzaklaştıran ‘meditatif’ bir yanı var. Sıra kovanlara, arıları ziyarete gitmeye geldi lakin Beyza bu bahiste da harikulade bir hazırlık yapmış. Çocuklar evvel bahçede boş bir kovanın etrafında tatbik ediyor olayı. Kovana nasıl yaklaşmalıyız, ses tonumuz nasıl olmalı, ne kadar yakın ve nasıl konumlanmalıyız üzere… Bilhassa 3.5 yaşındaki Lorin için üstün bir geçiş oldu. Tatbikat sonrası daima birlikte hami tulumlarımızı giydik ve konutunun çabucak gerisindeki ormanlık alanda duran kovanların yolunu tuttuk…
Buradan sonrası büsbütün Lorin ve Beyza ortasında yaşanan büyülü anlardı. Birlikte kovanlara yürekle yaklaştılar. Arıların kovana giriş çıkışlarını izlediler ve onlardan yumuşacık bir ses tonuyla müsaade isteyip kovanlarını açtılar. Yüzlerce arının çalışarak ördüğü petekleri ve yaptıkları balı incelediler. Ben bile gerilmişken etrafını arılar sarmasına karşın Lorin’in hiç çekinmemesi biraz önce anlattığım kitaplar, oyunlar ve tatbikat sayesindeydi. Lorin’in arılara bakışındaki şaşkınlığını görmek benim için dayanılmaz bir andı. Ben 35 yaşımda birinci kere bir kovanın yanındayken onun bu tecrübesi bu kadar küçükken yaşıyor olmasının karşılığı yok bana nazaran. Evet, tahminen tam hatırlamayacak fakat tabiatla iç içe olmanın hissini asla unutmayacak, biliyorum. Arıları inceledikten ve elindeki fırçayla petekleri nazikçe süpürdükten sonra arılarla vedalaşıp kovanın kapağını kapadılar. Meraklı gezginim çabucak sorularını sıraladı: “Karlar, yağmurlar yağdığında burada üşümüyorlar mı? Nerede yatıyorlar, örtüleri var mı?”
Lorin de mum yapıp tabiata tohum attı
Tulumlarımızı çıkarıp köy konutuna dönerken Beyza tek tek yanıtladı Lorin’in sorularını. Artık bahçede balmumundan mum yapma vakti! Beyza öğretmenliğin verdiği yetkinlikle çocukları hangi noktada nasıl olayın içinde tutacağını çok düzgün biliyor. Arılar olmazsa dünyada besin olmayacağını bazen mısır koçanlarıyla, bazen birçok farklı gereç ve oyunlarla anlatıyor çocuklara. Etraf köylerdeki okullara gidiyor ya da çocuklar onun üssüne geliyor. Birlikte tohum topları yapıp kovanların etrafına sapanlarla fırlatıyorlar. Hem çiçeklere, hem çocuklara hem arılara âşık Beyza Yavuz. Hepsini bir ortaya topladığı çok büyük bir hayatı var. Siz de ailecek Yavuz’un bahçesine uğrayabilir, eserlerine yakından bakabilir ve kovanlarını ziyaret edebilirsiniz. @paye_ kullanıcı ismiyle Instagram’dan ona ulaşabilirsiniz.