Afgan anne, babasız kalan çocuklarını açlık nedeniyle satmaya çalışıyor

Taliban sonrası Afganistan’a yönelik uluslararası yardımların durması ve Afganistan’ın uluslararası fonlara erişiminin kesilmesi ülkede yaşanan insanlık dramını derinleştiriyor.

Yaklaşan kış aylarında milyonlarca Afgan’ın temel ihtiyaçlara ulaşmada büyük zorluk yaşayacağı tahmin ediliyor.

Günlük yiyecek ekmek dahi bulamayan ailelerin çocuklarını satmak istediği yönündeki haberler Afganistan’ın her yerinden gelmeye devam ediyor.

– Kandaharlı anne açlık nedeniyle iki kızını satmak istiyor

Küçük kızları Necla (9) ve Mehtab (7) ile birlikte vilayet merkezinde kiraladığı bir evin iki küçük odasında hayata tutunmaya çalışan 55 yaşındaki Şeyma Nazari, yaşadığı yoksulluğu ve çocuklarını satmak zorunda kalmasına neden olan şartları AA muhabirine anlattı.

Yaşadığı odalarda mutfak olarak kullandığı alanda beyaz eşyası ve birkaç kilo soğan-patates ile 2-3 parça kuru ekmekten başka yiyeceği bulunmadığı görülen Nazari, yaklaşan kış aylarında durumlarının daha da kötüleşeceğini söyledi.

Kendilerine akrabaları dahil hiç kimsenin yardım etmediğini belirten Nazari, “Bugünlerde kuru ekmek ve patates haşlayarak çocuklarıma yediriyorum. Her Müslüman’ın bizim gibilere yardım etmesi gerekiyor.” dedi.

– Oğlunun ardından kocasının ölümü hayatlarını altüst etti

Nazari, o zamanlar polis olan oğlu Mahmud’un 7 yıl önce 26 yaşındayken aniden ortadan kaybolduğunu kaydetti.

Kocası Davud ile çocuklarının bulunması için önceki hükümet döneminde tüm yetkililerin kapısını çaldıklarını ancak onların da kendilerine Mahmud’un yerini bilmediklerini söylediğini aktaran Nazari, Mahmud’un 7 yıldır kayıp olduğunu ve yerini kimsenin bilmediğini anlattı.

Oğlu gibi polis olan kocası Davud’un ise 5 ay önce 58 yaşındayken Taliban ile girilen çatışmada hayatını kaybettiğini vurgulayan Şeyma Nazari, kocasından kalan maaşın ödeneceği günü beklerken, Taliban’ın ağustos ayında ülke yönetimini devralması ve ülkede derinleşen ekonomik kriz nedeniyle maaş umudundan da olduğunu anlattı. Nazari, kocasının ölümünün ardından maaş almak için bürokratik işlemleri tamamladığını ancak hükümetin düşmesi nedeniyle bunun imkansız hale geldiğini kaydetti.

– Bel fıtığı nedeniyle çalışamıyor

Nazari, kocasının ölümünün ardından evlere temizliğe giderek günlük 50 afganiye (yaklaşık 0,5 dolar) geçimini sağladığını ancak artan bel fıtığı rahatsızlığı nedeniyle şu an çalışma ihtimalinin de olmadığını aktardı.

Kocası hayattayken geçinebildiklerini ve ciddi maddi sorunlarının bulunmadığını vurgulayan Nazari, hastalığının da etkisiyle ağırlaşan maddi imkansızlıkların dayanılamaz boyutlara ulaştığını söyledi.

Artık hayatlarının daha da zor ve çekilmez olduğunun altını çizen Nazari, “Kocam Kandahar’da hayatını kaybettikten sonra bu duruma düştük. Çocuklarımı satışa çıkardım. Bir oğlum vardı, o da 6-7 senedir kayıp. Mecbur kaldım. Kim alırsa çocuklarımı ona satacağım. Birileri yardım ederse onu alıp yiyoruz. Ne yapayım açlık ve yoksulluk işte.” dedi.

Kendi ayakları üzerinde durmak ve çalışabilmek için tedavi olması gerektiğini, bu nedenle kızlarını 30 bin afganiye (yaklaşık 300 dolar) satmak zorunda olduğunu vurgulayan Nazari, “Tedaviden geri kalan parayla da kışın yiyecek alacağım. Bugünlerde sadece kuru ekmek yiyip, su içiyoruz. Bazen de komşular veya hayır sahipleri az çok yardım ediyor. Zar zor geçiniyoruz.” diye konuştu.

Anne Nazari, şu an oturduğu kiralık odalara ayda 3 bin afgani (yaklaşık 30 dolar) ödemek zorunda olduğunu ancak ödeyemediğini ve bunun karşılığında ev sahibinin temizlik işlerini yaptığını dile getirdi.

Nazeri, kızlarını satmak zorunda olması nedeniyle psikolojik sorunlar yaşadığını ifade etti.

– Kızlar okumak istiyor

Hazırlık sınıfında okuyan ve gelecek yıl ilkokul birinci sınıfa başlayacak Necla ve Mehtab, annelerinden ayrılmak istemediklerini ve okumak istediklerini belirtti.

Mehtab, “Annem beni satmak istiyor. Ama ben istemiyorum. Açlık nedeniyle mecburiyetten annemin bu isteğini kabul ediyorum. Benim hayalim okuyup doktor olmak. Babam hayattayken beni çok seviyordu ve okumamı istiyordu. Babamı çok özledim.” diye konuştu.

Necla ise “Babam hayattayken çok iyi hatıralarımız oldu. İşten gelince bize bir şeyler getirirdi, bize sımsıkı sarılırdı. Artık babam yok. Yiyeceğimiz hiçbir şey de yok.” ifadelerini kullandı.

– Afganistan’da insani trajedi artıyor

Birleşmiş Milletler (BM) İnsani İşler Koordinasyon Ofisinin raporuna göre, Afganistan insani yardıma ihtiyaç duyan ilk 5 ülke arasında geliyor.

Taliban sonrası Afganistan’a yönelik uluslararası yardımlar sona ermişti.

Dünya Bankası, Uluslararası Para Fonu (IMF) ve ABD Merkez Bankası da Afganistan’ın uluslararası fonlara erişimini kesmişti.

ABD, Taliban’ın Kabil’e girişinden iki gün sonra 17 Ağustos’ta Afganistan Merkez Bankasının yaklaşık 10 milyar dolarlık rezervini de dondurmuştu.

Söz konusu gelişmeler halihazırda çatışmalar ve istikrarsızlık nedeniyle zor günler geçiren ülke ekonomisini içinden çıkılmaz bir noktaya sürüklemişti. Afganistan genelinde işsizlik, fakirlik ve açlık alarm verici seviyelere ulaştı.

BM, Afganistan’da kış aylarında nüfusun yarısından fazlasına tekabül eden 22,8 milyon kişinin ciddi anlamda gıda sıkıntısı yaşayabileceğini öngörüyor.