Bosna Hersek’te uzlaşı: Dodik’in şartına İzetbegoviç’ten destek

Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Konseyi’nin Sırp üyesi Milorad Dodik’in, devlet kurumlarında boykota son vermek için sunduğu şarta, Bosna Hersek Halklar Meclisi Başkanlık Divanı Üyesi ve Demokratik Eylem Partisi (SDA) Başkanı Bakir İzetbegoviç’ten destek geldi.

Bosna Hersek’i başkenti Saraybosna’da, ABD ve AB özel temsilcilerinin ara buluculuğunda gerçekleştirilen seçim reformu müzakerelerine katılan Dodik, görüşme sonrası yaptığı açıklamada, “Sırp siyasetçilerin devlet kurumlarını boykot etmelerine son vermeleri için özel bir yasa çıkarmayı teklif ediyorum. Söz konusu özel yasa ile eski Bosna Hersek Yüksek Temsilcisi Valentin Inzko tarafından onanan Soykırımı İnkar Yasası’nın istismar edilmesi önlenebilir.” dedi.

Dodik, “Sırp Cumhuriyeti, herhangi bir kurumunun, yani Bosna Hersek, Sırp Cumhuriyeti, Bosna Hersek Federasyonu, Brçko veya kantonların, herhangi bir milleti ‘soykırımcı’ olarak nitelendirilmesi durumunda cezalandırılması ve 5 yıla varan hapis cezasına çarptırılmasını öngören bir teklif hazırlayacak. Parlamentodaki ortaklarımız bunu kabul ederlerse, ki ben reddedilmesi için bir sebep görmüyorum, devlet kurumlarında boykota son vermeye hazırız.” ifadesini kullandı.

– BAKİR İZETBEGOVİÇ’TEN DODİK’İN BOYKOTU SONLANDIRMA ŞARTINA DESTEK

Dodik’in teklifini değerlendiren Bosna Hersek Halklar Meclisi Başkanlık Divanı Üyesi ve Demokratik Eylem Partisi (SDA) Başkanı Bakir İzetbegoviç, “Bu iyi bir şey, bu teklifi destekliyoruz. Hiçbir zaman bir halkı, mesela bütün Sırpları soykırımcı ilan etmedik. Sırp Cumhuriyeti Entitesi’ni, 1995 yılında, Dayton Barış Anlaşması ile kabul ettik. Ancak bu Bosna Hersek’te soykırım yapıldığı gerçeğini değiştirmez. Sırp Cumhuriyeti’ni kuran askeri ve siyasi yapının bu soykırıma dahil olduğunu biliyoruz.” dedi.

– SOYKIRIMI İNKAR YASASI GERGİNLİĞİ

Dönemin Bosna Hersek Yüksek Temsilcisi Valentin Inzko, 23 Temmuz’da soykırımın inkarını suç sayan bir yasa çıkartmıştı.

Başta Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Konseyinin Sırp Üyesi Milorad Dodik olmak üzere ülkedeki iki entiteden biri olan Sırp Cumhuriyeti’nin yetkilileri, yasayı boykot etmeye karar vermişti.

Dodik’in, 1992-1995’te yaşanan savaşı sonlandıran Dayton Barış Antlaşması’nın aslına dönülmediği takdirde Sırp Cumhuriyeti’nin bağımsızlığını ilan edeceğini söylemesiyle büyüyen kriz, Bosna Hersek’te yeniden savaş ihtimallerini dahi gündeme getirmişti.

AB’nin, Sırp entitesinin talebi doğrultusunda “soykırımı inkar yasasında değişiklik” üzerinde çalıştığı iddiaları, ülkede yeni bir gerginliğe yol açmıştı.

AB Komisyonunun genişlemeden sorumlu sözcülerinden Ana Pisonero ise “Srebrenitsa ve soykırım inkarı konusundaki tavrımız nettir. Avrupa’da en temel Avrupa değerleriyle çelişen soykırım inkarına, revizyonizme veya savaş suçlularının yüceltilmesine yer yoktur.” değerlendirmesinde bulunmuştu.

– “ÜÇ LİDERİ BİR ARAYA GETİRELİM VE BU İŞİ BAŞARALIM”

Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Ankara’da, Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic ile düzenlediği basın toplantısında, Bosna Hersek’teki durumla ilgili bir soru üzerine, “Dayton Anlaşması’nın kabul edilebilir, kabul edilemez yönleriyle hepsi bir tarafa, fakat buradaki üçlü yapının Bosna Hersek’in toprak bütünlüğü üzerindeki yaklaşımı büyük önem arz ediyor. Buradaki sıkıntıları giderebilmek için de gerek değerli dostum Vucic gerekse bizler elimizden gelen gayreti gösteriyoruz, göstermeye devam edeceğiz.” diye konuşmuştu.

Sırbistan’da yakın zamanda yapılacak seçimlerin ardından Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Konseyi’nin üç liderinin bir araya getirilmesi ve liderlerle bir toplantı yapılmasını istediklerini belirten Erdoğan, bu toplantıyla özellikle Bosna Hersek’in toprak bütünlüğünü sağlamak için adımlar atmayı arzuladıklarını ifade etmişti.

Erdoğan şunları kaydetmişti:

“Hele hele şu anda özellikle yapılmakta olan otoban çalışmaları ve bu çalışmalar üzerindeki nüans farkları diyebileceğimiz bazı hissi yaklaşımlar var. Bu hissi yaklaşımları eğer bir kenara koyar da burada gerçekten ideal olan yaklaşımı yakalarsak ki buna biz birlikte yardımcı olalım istiyoruz. Birlikte yardımcı olmak suretiyle gerek Bosna Hersek’teki yaklaşımda Boşnaklar gerek Hırvatlar gerekse Sırplar olmak üzere üç lideri bir araya getirelim ve bu işi başaralım. Bu karara vardık. İnşallah seçimin ardından bu buluşmayı sağlayacağız. Bu buluşma belki Belgrad’da olur belki İstanbul’da olur. Bu adımı da inşallah süratle atalım diyoruz. Bu konuda mutabıkız.”

– SIRP LİDER DODİK: BOSNA HERSEK’İN KADERİ ERDOĞAN, VUCİC VE MİLANOVİC’İN DESTEĞİNE BAĞLI

Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Konseyi’nin Sırp üyesi Dodik, Bosna Hersek’teki yerel siyasetçilerin diyaloğu için Cumhurbaşkanı Erdoğan, Sırbistan Cumhurbaşkanı Vucic ve Hırvatistan Cumhurbaşkanı Zoran Milanovic’in desteğinin gerekli olduğunu belirtmişti.

Bosna Hersek’teki sorunların tek çözümünün diyalog olduğunu belirten Dodik, şu değerlendirmede bulunmuştu:

“Geçen yıl Erdoğan’ın Bosna Hersek ziyareti sırasında, Bosna Hersek’teki sorunların Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic ve Hırvatistan Cumhurbaşkanı Zoran Milanovic’in ara buluculuğu ile çözülebileceğini ifade ettim. Şimdi de aynı fikirdeyim. Bosna Hersek’in kaderi Erdoğan, Vucic ve Milanovic’in desteği ile yerli siyasetçilerin diyaloğuna bağlı. Bunun haricinde kimsenin fikri Bosna Hersek için iyi bir sonuç oluşturmayacaktır.”