Birleşmiş Milletler’e (BM) bağlı özerk bir uluslararası örgüt olan Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA), Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinden bu yana Rusya’nın kontrolüne aldığı Zaporijya Nükleer Santrali’nin ‘kontrolden çıktığını’ söyledi. UAEA Başkanı Rafael Grossi yaptığı açıklamada, “Zaporijya Nükleer Santrali kontrolden çıktı. Nükleer güvenliğin her ilkesi ihlal edildi” ifadelerini kullandı.
UAEA’nin tesisteki personelle ilişkilerinin “düzensiz” olduğunu, ekipman ve yedek parça tedarikinin kesintiye uğradığını söyleyen Grossi, ayrıca tesiste UAEA tarafından denetlenmesi gereken çok sayıda nükleer malzeme olduğunu belirtti.
2 aydır bekliyorlar
Grossi, ekibinin son 2 aydır Zaporijya nükleer tesisini ziyaret etmeye hazır olduğunu ancak şu ana kadar görevi yerine getiremediklerini aktarırken, kendisi ve ekibinin Zaporijya’ya ulaşmak için korumaya ihtiyaç duyduğunu söyledi.
Bunun, hem Rusya hem de Ukrayna’nın işbirliğini gerektirdiğini belirten Grossi, “Bu görevin devam etmesine izin vermeleri için her iki tarafa rica ediyorum” ifadelerini kullanarak, “Zaporijya halkı, savaşın nükleer bir trajediye yol açmasını önlemek için bize güveniyor” dedi.
Rusya, Ukrayna’nın saldırdığını iddia etmişti
Haziran ayında Ukrayna yetkilileri, UAEA Başkanı Grossi’yi planlanan teftiş ziyaretinde yalan söylemekle suçlamış ve herhangi bir ziyaretin Rusya’nın oradaki varlığını meşrulaştıracağını ifade etmişti. Zaporijya bölgesindeki Rus yetkili Yevgeny Balitsky ise Ukrayna kuvvetlerinin tesise saldırdığını ve bunun için Batılı ülkeler tarafından sağlanan silahları kullandığını aktarmış, Rusların nükleer tesisi koruduğunu ve Ukraynalıların ise saldırdığını göstermeye hazır olduklarını ifade etmişti.
Avrupa’nın en büyük nükleer santrali olan Zaporijya Nükleer Santrali, Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik saldırılarıyla beraber, mart ayının başından bu yana Rus kuvvetlerinin elinde bulunuyor. Rusya, işgalin ilk günlerinde santrale el koyarak, çevredeki binaları bombalamıştı.